İslam Tarihi/Siyer sahasında çalışmak veya Hz. Muhammed (s.a.v)’in hayatını okumak/araştırma isteyen ama belli bir yol takip etmekte zorlanan takipçilerimizden gelen sorulara cevap ve taleplere karşılık olması amacıyla hazırlamış olduğum bu listeyi sizlere takdim etmek istiyorum. Bu listede ilk bölüm özellikle akademik araştırma yapmak isteyenlerin muhakkak okuması ve müracaat etmesi gereken çalışmalardır. 2. bölüm ise araştırmacıların ufkunu genişletecek, onlara yeni perspektifler kazandıracak akademik eserlerden oluşmaktadır. Son bölüm ise genel okuyucuya sade bilgilerle, temel düzeyde siyeri aktaran çalışmalardır.
NOT: İlk bölüde sunduğum eserlerin bir kısmı doğrudan, bir kısmı da barındırdığı bölüm/kısım itibariyle temel siyer kaynağı niteliğindedir.
1.Bölüm: Kaynak Eserler
- Sîretü İbn İshâk (Kitabû’l-Meğâzî) – İbn İshak
- Sîretü İbn Hişâm (es-Sîretü’n-Nebeviyye) – ibn Hişâm
- Kitabu’l-Meğâzî – Vâkıdî
- Meğazî Rasulillah – Urve b. Zubeyr
- el-Meğâzî – İbn Şihab ez-Zühri
- Tabakâtü’l-Kübrâ – İbn Sa’d
- Ensâbü’l-Eşrâf – Belâzürî
- Tarihu’r-Rusul ve’l-Mulûk – Taberi
- es-Sîretü’n-Nebeviyye – İbn Hibban
- Târihû Halife b Hayyat – Halife b. Hayyat
- Uyûnu’l-Eser: İbn Seyyidi’n-Nas
- Zâdu’l-Meâd – İbn Kayyım el-Cevziyye
- el-Fusûl fî Sîretü’r-Râsul: İbn Kesir
- es-Siretün-Nebeviyye ve Ahbâru’l-Hulefa
- es-Sîre el-Halebiyye – Burhanuddin el-Halebiye
- es-Sîretü’n-Nebeviyye -Zehebî
- er-Ravżü’l-ünüf fî şerḥi’s-Sîreti’n-nebeviyye li’bni Hişâm – Süheylî
2. Bölüm: Araştırma Eserleri
Bu ana/temel kaynakların yanında ülkemizde son zamanlarda pek çok akademik Türkçe Siyer Kitabı ve Ansiklopedisi yayınlanmıştır. Bu çalışmalara imza atan isimler arasında pek çoğu hala üniversiteler aktif olarak çalışan ve çoğunlukla çalışma alanı siyer/ilk dönem İslam tarihi olan hocalarımızın kitaplarına/makalelerine müracaat edilebilir. Bu hocalarımız dışında araştırmacıların yaygın olarak başvurulabilecek çalışmalar arasında Muhammed Hamidullah’ın “İslam Peygamberi“, Mustafa Asım Köksal’ın “İslam Tarihi Ansiklopedisi“, Philip K. Hitti’nin “Siyâsî ve Kültürel İslam Tarihi” editörlüğünü Vecdi Akyüz’ün yapmış olduğu “Asr-ı Saadette İslam“, editörlüğünü Hakkı Dursun Yıldız’ın yapmış olduğu “Doğuştan Günümüze Büyük İslam Tarihi” gibi ansiklopediler ile Türkçe ve Türkçe’ye çevrilmiş Siyer Atlasları sayılabilir. Siyer yayınları tarafından basılan 15 ciltlik “İslam Tarihi ve Medeniyeti” ise muhakkak edinilmesi gereken bir çalışmadır.
3. Bölüm: Genel Okuma Eserleri
Bunların yanında hemen hemen herkese hitap eden, çok fazla akademik olmayan ama içeriğiyle okuyucuya siyer ile ilgili güzel bilgiler sunan, bazı Türkçe/Türkçeleşmiş eserlere de müracaat edilebilir:
- Hz. Muhammed’in Hayatı – Martin Lings
- İslâm’ın Serüveni – M.G.S Hodgson
- İlk Bahar – Wadah Khanfar
- Siyer-i Nebi – Sallâbî
- İslam Peygamberi – Muhammed Hamidullah
- Son Peygamber Hz. Muhammed – Eyüp Baş
- Son Peygamber Hz. Muhammed – Şibli Numani
- Son Peygamber Hz. Muhammed – Muhammed Ebu Zehra
- Siyer-i Nebi – Adem Apak
- Peygamberimizin Hayatı – İrfan Yücel
- Hâtemü’l Enbiya Hz. Muhammed ve Hayatı – Ali Himmet Berki
- Büyük İslam Tarihi – Abdurrahman Zapsu
- Rasûlullah’ın Günlüğü ve Siyer Koronolojisi – Mehmet Apaydın
- Tevhid Mücadelesi ve Hz. Muhammed’in Hayatı (Mekke) – Mevdûdi
- Hz. Muhammed’in Hayatında Dersler ve İbretler – Mustafa Sıbai
- Peygamberimiz ve Günlük Hayatı – H. Kâmil Yılmaz
- Emsâlsiz Örnek Şahsiyet: Muhammed Mustafa – Osman Nuri Topbaş
- Fıkhu’s-Sîre – Ramazan el-Bûtî
- Doğumdan Hicrete, Hicretten Vefata Siret – Ali Şeriati
- Çöle İnen Nur, Necip Fazıl Kısakürek
- Rahmet Peygamberi – Ebu’l Hasan Ali Nedvi
- Kur’an’a Göre Hz. Muhammed’in Hayatı – İzzet Derveze
- İnsanlık Tarihinin En Büyük Lideri Allah’ın Rasûlü Hz. Muhammed – Sevim Asımgil
- Peygamberimiz (s.a.v.), İsmail Özcan
- Mekanlar ve Olaylarla Hz. Muhammed’in Hayatı (Mekke-Medine) – Talha Uğurluel
- Hz. Muhammed (s.a.v.) ve Hz. Muhammed O’nun Peygamberidir – Annemarie Schimmel
- Cennetin Gülü Hz. Muhammed (s.a.v.) – Sinan Yağmur
- Allah’ın Elçisi Hz. Muhammed (s.a.v.)’in Hayatı (İki Cilt Bir Arada) – Salih Suruç
- Hz. Muhammed – Ünlü Rus Yazarın İslam Peygamberi İle İlgili Kayıp Risalesi- – Lev N. Tolstoy
- Hz. Muhammed (s)’in Hayatı – Celaleddin Vatandaş
- Hz. Muhammed (s.a.v.)Yaşadığı ve Yön Verdiği Hayat – Celal Yeniçeri
- Allah’ın kulu ve Resulü Hz. Muhammed – Afzalurrahman
- Kâinatın Efendisi Peygamberimiz’in Hayatı (2 cilt) – Salih Suruç
- Son Peygamber Hz. Muhammed – Muhammed Ebû Zehra
Not: Liste zamanla güncellenmektedir.
Hazırlayan: İlyas Uçar
09.05.2022